ś.p. Euge­nia Wrzos Była świad­kiem trud­nej his­torii XX wieku małej ojczyzny, rodzin­nej wsi Łąkoci, gdzie przyszła na świat w niepodległej Polsce 11 kwiet­nia 1922 r. Poz­nawała tę his­torię od swoich rodz­iców i przod­ków, uczyła się jej w różnych szkołach, także i w Tajnym Naucza­niu im. Czarto­rys­kich pod­czas oku­pacji, później w Gim­nazjum Ogól­nok­sz­tałcą­cym i na Państ­wowych Kur­sach Ped­a­gog­icznych w Lublinie, w Liceum Ped­a­gog­icznym i na Studium Nauczy­ciel­skim, potem stu­diowała his­torię na Uni­w­er­syte­cie Marii Curie — Skłodowskiej, w r. 1977 ukończyła Wyższe Stu­dia Zawodowe na kierunku his­to­ria.

Pasja his­torii śp. Eugenii świad­czy o jej wrod­zonych zdol­noś­ci­ach, ale także o wielkim trudzie, pracy i poświęce­niu, aby spod wiejskiej strzechy w trud­nych cza­sach piąć się na tak wysokie szczeble naukowe, nie zanied­bu­jąc obow­iązków zawodowych i rodzin­nych. A to wszys­tko w celu przekazy­wa­nia rzetel­nej wiedzy i ksz­tał­towa­nia postaw oby­wa­tel­s­kich dzieci i młodzieży. Powołanie nauczy­cielki do przekazy­wa­nia zdobytej wiedzy zaczęła real­i­zować w 1947 roku w Szkole Pod­sta­wowej w Kłodzie, w pobliżu domu rodzin­nego, gdzie uczyła także his­torii Objaw­ienia i przy­go­towywała dzieci do I Spowiedzi i Komu­nii św. Po zawar­ciu związku małżeńskiego w 1948 r. z Kaz­imierzem Wrzosem zamieszkała w Michowie i przez rok pra­cow­ała w Szkole Pod­sta­wowej w Rud­nie. Od 1949 r. do prze­jś­cia na emery­turę w r. 1978 była nauczy­cielką w Szkole Pod­sta­wowej i Liceum Ogól­nok­sz­tałcą­cym w Michowie. Uczyła his­torii, prowadz­iła bib­liotekę, zespół teatralny, poświę­cała wiele czasu młodzieży poza obow­iązkowymi zaję­ci­ami. Do pracy społecznej zaan­gażowała się jeszcze w cza­sie wojny: była san­i­tar­iuszką Batal­ionów Chłop­s­kich, pseudonim „Lilia”, przez 10 lat prowadz­iła Uni­w­er­sytet Powszechny, w ramach którego orga­ni­zowała spotka­nia kul­tur­alne, wykłady i wys­tępy. Później jako człowiek zau­fa­nia społecznego była ławnikiem Sądu Powia­towego w Lubar­towie, członkiem Rady Naczel­nej Związku Kom­bat­an­tów, członkiem Zjed­noc­zonego Stron­nictwa Ludowego, radną gminy Michów, radną w powiecie Lubartów.

Te wszys­tkie zaję­cia potrafiła godzić z obow­iązkami żony i matki w rodzinie. Razem z mężem wychowała czwórkę dzieci: Ewę, Tadeusza, Wik­torię i Stanisława. Cieszyła się gdy dzieci się usamodziel­ni­ały, zakłada­jąc własne rodziny. Z radoś­cią oczeki­wała przyjś­cie na świat każdego wnuka. Przeżyła ogrom­nie tragedię najmłod­szego syna, który zginął w wypadku samo­chodowym w Niem­czech w wig­ilię Bożego Nar­o­dzenia w 1998 r. W ostat­nim etapie jej życia dziel­nie znosiła różne cier­pi­enia fizy­czne korzys­ta­jąc z pomocy Gmin­nego Ośrodka Zdrowia w Michowie i Szpi­tala Powia­towego w Lubar­towie, gdzie zmarła 2 sierp­nia. Często, prak­ty­cznie raz w tygod­niu korzys­tała z sakra­men­tów świę­tych szuka­jąc umoc­nienia u Chrys­tusa w Eucharys­tii.

Za pracę zawodową i społeczną otrzy­mała wiele odz­naczeń: Krzyż Kawaler­ski Orderu Odrodzenia Pol­ski, Złoty Krzyż Zasługi, Krzyż Par­tyzancki, Medal Komisji Edukacji Nar­o­dowej, Złotą Odz­nakę ZNP, medal od Prezy­denta RP z okazji 50-​lecia małżeństwa oraz kilka innych dyplomów, wyróżnień i nagród.

Uroczys­tości pogrze­bowej prze­wod­niczył krewny zmarłej, bp Ryszard Karpiński, który przed­stawił uczest­nikom jej syl­wetkę. W homilii ks. Cezary Kowal­ski, wikar­iusz z parafii pw. św. Mikołaja w Lublinie, kuzyn męża zmarłej, mówił, jak nauczył się od niej pasji do umiłowa­nia his­torii małej ojczyzny. Naw­iązu­jąc do ewan­gelii o wskrzesze­niu Łazarza, mówił, że Eugenią zas­nęła w Panu, ale żyje i żyć będzie we wdz­ięcznej pamięci rodziny i uczniów. Mszę św. kon­cele­browali również dwaj uczniowie: ks. kan. Józef Chwal­isz, pro­boszcz parafii w Suchowoli Radzyńskiej i ks. kapelan mjr Tadeusz Gryglicki, z pob­liskiego Przy­toczna oraz dwaj inni kapłani: ks. Jan Rząd, b. wikar­iusz w Michowie, od niedawna pro­boszcz parafii w Dębie k. Kurowa oraz ks. Jacek Zaręba, miejs­cowy wikar­iusz i główny orga­ni­za­tor uroczys­tości, oczy­wiś­cie, wspól­nie z rodz­iną zmarłej. Inni kapłani nadesłali wyrazy współczu­cia i zapewnili o duchowej łączności zwłaszcza pod­czas Mszy św.: ks. Euge­niusz Tatar­czak, senior z Domu Kapłańskiego w Bił­go­raju, kolega zmarłej z Liceum Ped­a­gog­icznego, oraz ks. Edward Bor­suk, senior z Domu Kapłańskiego w Lublinie, b. pro­boszcz parafii w Michowie.

Na zaprosze­nie męża i najbliższej rodziny licznie przy­byli krewni i przy­ja­ciele zmarłej. Pomimo okresu wakacji nie zabrakło przed­staw­icieli grona nauczy­ciel­skiego i uczniów ze sztan­darem Zespołu Szkół im. Bohaterów West­er­platte w Michowie, a Pani Bożena Morawska. Dyrek­tor, we wzrusza­ją­cych słowach pożeg­nała zmarłą koleżankę, pod­kreśla­jąc jak solid­nie trak­towała swoje obow­iązki. Ks. Zaręba poin­for­mował zgro­mad­zonych i zaprosił wszys­t­kich na Mszę św. z okazji 30. dnia po śmierci — w dniu 1 wrześ­nia o g. 7.00 rano w koś­ciele parafi­al­nym w Michowie.

+ Ryszard Karpiński
Biskup pomoc­niczy senior Archi­diecezji Lubel­skiej

Zdję­cie które załączam jest praw­dopodob­nie z lat 60-​tych. E. Wrzos stoi pier­wsza po lewej, obok niej następna jest ś.p. Pani Jan­ina Pruszkowska, nauczy­cielka biologii, mama Andrzeja Pruszkowskiego b. Prezy­denta Miasta Lublina, a następny to kierownik szkoły Pan Piotr Maty­sek, który był m.in. moim nauczy­cielem i wychowawcą, gdy kończyłem Szkolę Pod­sta­wową (zwaną jeszcze wów­czas Powszechną w roku szk. ¹⁹⁴⁷⁄₄₈).